“ฉะเชิงเทรา” จังหวัดในภาคตะวันออกที่คนไทยส่วนใหญ่นิยมเรียกว่าแปดริ้ว นอกจากมีสถานที่เที่ยวสวย ๆ มากมายแล้ว อีกหนึ่งความภูมิใจของชาวแปดริ้วก็คือ “หลวงพ่อโสธร” พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ที่คนทั่วประเทศต้องเดินทางมาเพื่อสักการะ จนทำให้วัดแห่งนี้ กลายเป็นอีกหนึ่งสถานที่สำคัญของแปดริ้วไปโดยปริยาย

แต่เพื่อน ๆ รู้หรือไม่ว่า เบื้องหลังความศักดิ์สิทธิ์นี้ มีตำนานที่น่าสนใจซ่อนอยู่ โดยชาวบ้านในฉะเชิงเทรา เล่าขานสืบต่อกันมาว่า “หลวงพ่อโสธร” นั้นลอยน้ำมาในแม่น้ำบางประกง ก่อนจะมาประดิษฐานอยู่ที่แปดริ้วแห่งนี้ ! จากความเชื่อ ส่งต่อกันมาเป็นประเพณีของชาวฉะเชิงเทราอย่าง “พิธีอัญเชิญหลวงพ่อพุทธโสธรขึ้นจากแม่น้ำบางปะกง”

วันนี้เราเลยจะขอพาทุกคนไปย้อนเวลา รำลึกถึงตำนานของหลวงพ่อโสธรกันเลยจ้า~

---

ตำนานเล่าขานมาตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย โดยเชื่อว่ากันว่า “พระพุทธโสธร” นั้น มีพี่น้องที่ลอยน้ำมาด้วย 3 องค์ ซึ่งชื่อของพี่ทั้ง 2 องค์นั้น ยังคงเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ ว่าเป็นพระองค์ไหนกันแน่ ระหว่าง หลวงพ่อบ้านแหลม กับหลวงพ่อโตบางพลี หรือ หลวงพ่อบ้านแหลมและหลวงพ่อวัดไร่ขิง

โดยพระพุทธรูปทั้ง 3 น้ำลอยน้ำมาจากทางเหนือ ก่อนจะมาถึงแม่น้ำเจ้าพระยา และแสดงอภินิหาร ให้ชาวบ้านแถวนั้นเห็น ชาวบ้านจึงช่วยกันอัญเชิญ พระพุทธรูปขึ้น แต่ไม่ว่าจะทำยังไงก็ไม่สามารถยกขึ้นได้ โดยใช้เวลาไปทั้งสิ้น 3 วัน 3 คืน ใช้คนไปกว่าแสนคน จึงเป็นที่มาของชื่อตำบล “สามแสน” ที่เพี้ยนเป็น “สามเสน” ในปัจจุบัน

หลังจากนั้นทั้ง 3 องค์ก็จมน้ำลงไปอีกครั้ง และลอยเข้าสู่แม่น้ำบางประกง ผ่านคลอง ซึ่งชาวบ้านที่เห็น จึงช่วยกันชักพระขึ้นจากน้ำ แต่ก็ไม่สำเร็จ จึงเป็นที่มาของชื่อ “คลองชักพระ”

ในที่สุดทั้ง 3 องค์ก็ลอยถึงแม่น้ำบางประกง ซึ่งหลวงพ่อโสธรนั้น ผุดขึ้นมาที่หน้าวัดเสาธงทอน หรือวัดโสธร  ทำให้ชาวบ้านบางประกง ต่างก็ช่วยกันอัญเชิญขึ้นมาจากแม่น้ำ จนในที่สุดก็สามารถนำขึ้นมาได้สำเร็จ

---

จากตำนานที่เล่าขานกันมา นำมาสู่พิธีกรรมที่ชาวบางประกงยึดถือ อย่าง “พิธีอัญเชิญหลวงพ่อพุทธโสธรขึ้นจากแม่นํ้าบางปะกง” เป็นประเพณีที่กระทําสืบเนื่องมาช้านาน โดยจัดงานขึ้นตรงกับวันขึ้น 14 คํ่า เดือน 5 ของทุกปี

ซึ่งการสมโภชหลวงพ่อโสธรลอยนํ้าในครั้งอดีตกาล ชาวบ้านที่พบเห็นได้ช่วยกันใช้เชือกผูก เพื่อดึงองค์พระพุทธโสธรขึ้นมาจากแม่นํ้าบางปะกง แต่ไม่สามารถดึงขึ้นมาได้ กระทั่งต้องไปสอบถามผู้รู้และจัดพิธีบวงสรวงตามประเพณี ก่อนนําสายสิญจน์ไปคล้องพระหัตถ์และเชิญหลวงพ่อโสธรขึ้นจากนํ้าจนสําเร็จ

และนําหลวงพ่อโสธรมาประดิษฐานไว้ที่ วัดโสธรวรารามวรวิหาร ชาวจังหวัดฉะเชิงเทราจึงได้สืบทอดประเพณีนี้มาจนถึงปัจจุบัน และทำให้กลายเป็นอีกหนึ่งสถานที่สำคัญคู่เมืองแปดริ้วตราบจนปัจจุบันนั่นเอง

---

---